
چاپ دوم کتاب «روانشناسی تجربی: پایههای پژوهش» نوشتۀ بری اچ. کانتوویتز، هنری ال. رودیگر سوم و دیوید جی. المس و ترجمه دکتر محمود حیدری، دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، دکتر ژیلا کتیبائی، استادیار دانشگاه علامه طباطبائی و دکتر محمدکریم خداپناهی، استاد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی در سال 1403 در 378 صفحۀ وزیری در انتشارات دانشگاه منتشر شده است و با قیمت 2.250.000 ریال عرضه میشود.
روانشناسی تجربی (آزمایشی) با استفاده از روشهای معتبر علمی، فرایندهای زیستی و شناختی رفتار موجود زنده، به ویژه انسان را مورد مطالعه قرار میدهد. در روانشناسی تجربی نظریهها و فرضیههای مطرح در حوزههای مختلف روانشناسی از جمله احساس، ادراک، یادگیری و حافظه شخصیت، روانشناسی اجتماعی، انگیزش و هیجان، روانشناسی محیطی و عوامل انسانی با هدف استنباط روابط علت و معلولی بین پدیدههایی که مورد مشاهدۀ کنترلشده قرار گرفتهاند، وارسی میشوند.
نخستین پژوهشهای روانشناسی توسط ویلهلم وونت در سال ۱۸۷۹ میلادی در دانشگاه لایپزیک با تأسیس آزمایشگاه روانشناسی تجربی آغاز شد. وی اعتقاد داشت که فرایندهای روانشناختی از طریق بررسی عناصر و عوامل تشکیلدهندۀ آن میتواند تجزیه و تحلیل گردد. در همان سالها، شارل ریشه و بونیس در فرانسه، گالتون در انگلستان و استانلی هال در آمریکا اقدام به تأسیس آزمایشگاه روانشناسی نمودند. در ایران نیز روانشناسی تجربی با عنوان روانشناسی عملی در سال ۱۳۱۷ توسط مرحوم دکتر محمدباقر هوشیار مورد توجه قرار گرفت. ایشان افزون بر تألیف کتاب، به فعالیتهای پژوهشی در دانشگاه تهران همت گماشت. از آن پس تاکنون چندین کتاب مفید در زمینه روانشناسی تجربی از سوی استادان بزرگوار رشتۀ روانشناسی به صورت تألیف یا ترجمه در اختیار جامعه علمی کشور قرار گرفته است. با وجود این جای منبعی که بتواند بین روششناسی و محتوای پژوهش واقعی در روانشناسی تجربی یکپارچگی ایجاد کند، خالی به نظر میرسید.
کتاب حاضر که توسط اساتید برجستۀ روانشناسی دانشگاههای آمریکا و سردبیران مجلۀ روانشناسی آزمایشی به رشته تحریر درآمده، با برطرف ساختن خلأ مذکور و گزینش مثالهای خاص، نکات روششناختی مورد نظر را به بهترین وجه تبیین کرده است. محتوای اصلی این کتاب در دو بخش و پانزده فصل تنظیم شده است. بخش دوم آن با عنوان روانشناسی تجربی: اصول و کاربرد در ده فصل و دو پیوست به طور مشترک توسط دانشگاه شهید بهشتی و انتشارات سمت چاپ شده است و بخش اول (کتاب حاضر) که شامل پنج فصل روششناسی و یک پیوست آماری است با عنوان روانشناسی تجربی: پایههای پژوهش به صورت یک جلد مستقل در انتشارات دانشگاه شهید بهشتی چاپ شده است. از جمله امتیازات این کتاب وجود دو فصل در مورد اخلاق در پژوهشهای روانشناختی و چگونگی خواندن و نوشتن مقالههای پژوهشی است که کمتر کتاب روششناختی به آن پرداخته است و برای دانشجویان بسیار مفید و کمککننده است. همچنین این کتاب دارای یک پیوست آماری است که به رغم حجم کم از غنای خوبی برخوردار است و بخش استفادههای بد از آمار که در انتهای پیوست مذکور آمده، بسیار روشنگر است.
امید است مباحث جامع این کتاب شوق پژوهش در قلمرو روانشناسی را بیش از پیش برانگیزد و مورد استفادۀ دانشجویان و دیگر علاقهمندان به این حوزه قرار گیرد.
دانشجویان و علاقهمندان میتوانند برای خرید این کتاب به دفتر فروش مرکز نشر آثار علمی دانشگاه شهید بهشتی واقع در ساختمان فنّاوری اطلاعات (IT)، طبقۀ همکف مراجعه کنند یا ازطریق وبگاه این مرکز برخط سفارش دهند. همچنین خرید فایل الکترونیک کتاب نیز از وبگاه «فیدیبو» و «طاقچه» امکانپذیر است.